04.10.2021
Choroby grzybowe wśród roślin doniczkowych to najczęstszy problem natury zdrowotnej w ich uprawie. Rokowania w większości przypadków są bardzo dobre o ile odpowiednio wcześnie zauważymy problem, a problem bywa palący. Najczęstsze choroby grzybowe to: Fuzarioza, Fytoftoroza, Mączniak, Zgnilizna, Plamistość. W przypadku wystąpienia objawów reagujemy stosując kurację środkami chemicznymi bądź środkami biologicznej ochrony roślin.
Najczęstszą i podstawową przyczyną występowania chorób grzybowych jest niewłaściwe podlewanie roślin w połączeniu ze słabą wentylacją pomieszczenia. Zalegająca w substracie (podłożu) woda oraz rzadka wymiana powietrza wokół rośliny to idealne warunki do rozwoju wszelakich patogenów - nie tylko grzybów. Kolejną, częstą przyczynę stanowi zraszanie masy zielonej roślin. Przy czym należy pamiętać, że nie samo zraszanie jest problemem, a fakt długiego zalegania wody na po-wierzchni liści. Jeśli połączymy to z niską temperaturą (wolne parowanie) oraz słabą wentylacją, wręcz prosimy się o procesy gnilne i choroby grzybowe. Proponujemy tu dwa proste równania. Zraszanie = dobra wentylacja. Zraszanie = wycieranie rośliny z zalegających na niej kropel wody, kilka godzin po zraszaniu. Trzecią grupę przyczyn występowania chorób grzybowych na roślinach doniczkowych, nazywamy: „czynniki niezależne”. Rośliny nawet w idealnych warunkach mogą zachorować. Mogą być też poddane działaniom innych szkodników, np. owadów, roztoczy, które bywają wektorami chorób grzybowych, wirusowych i bakteryjnych.
Objawy chorób grzybowych są często bardzo swoiste, dlatego łatwo zauważyć wczesne symptomy co umożliwia szybkie podjęcie leczenia rośliny. Do podstawowych objawów zaliczamy obszerne, plamiste naloty na liściach oraz pędach w kolorze szarym, białym, żółtym bądź czarnym. Plamy te często otoczone są żółtą, rozległą obwódką. Pamiętaj, że wystąpienie wyłącznie żółtej obwódki nie przesądza o chorobie grzybowej. Często występuje ona w wyniku zabliźniania się uszkodzeń mechanicznych bądź przy krawędziach obumarłych tkanek liścia (np. w wyniku przesuszenia). Kolejną grupę symptomów chorób grzybowych, nazywamy grupą objawów nieswo-istych. Nieswoistych ponieważ mogą występować także w przypadku innych dolegliwości roślinnych. Wśród nich warto wymienić: - utratę zdrowego wyglądu oraz wybarwienia w ocenie wizualnej - ogólną słabą kondycję rośliny - zamieranie, czernienie nowych pędów - nieuzasadnione innymi czynnikami więdnięcie rośliny - mały rozmiar nowych liści u roślin dorosłych - znacznie spowolniony wzrost pomimo zapewnienia odpowiednich warunków i nawożenia
Choroba grzybowa połączona z infekcją bak-teryjną. Powodem jest najczęściej przelanie bryły korzeniowej rośliny i rozpoczynające się procesy gnilne. Należy zastosować oprysk fungicydem oraz środkiem bakteriobójczym.
Choroba grzybowa połączona z infekcją bak-teryjną. Powodem jest najczęściej przelanie bryły korzeniowej rośliny i rozpoczynające się procesy gnilne. Należy zastosować oprysk fungicydem oraz środkiem bakteriobójczym.
Choroba grzybowa blaszki liściowej spowodowana zbyt długim okresem stania wody na jej powierzchni. Należy usunąć chore liście, zastosować prewencyjnie oprysk fungicydem i unikać zraszania rośliny wodą.
Martwica tkanek liścia o podłożu gnilnym. Najczęściej powiązana z procesami gnilnymi korzeni i towarzyszącymi im patogenami grzybowymi. Należy usunąć zaatakowaną masę zieloną i przesuszyć podłoże / wymienić na nowe.
Fungicydy to grupa chemicznych lub biologicznych środków ochrony roślin, służą-ca do zwalczania chorób grzybowych roślin. Na rynku znajdziemy wiele preparatów o różnym spektrum i skuteczności działania. Należy pamiętać, że o wspomnianej skuteczności preparatu nie decyduje firma, która go produkuje, a substancja aktywna w nim zawarta oraz jej stężenie. Nie ma też środków, które zwalczą każdą chorobę grzybową. Są jednak takie, których szerokie spektrum działania, zaspokoi potrzeby większości hobbystów. 1. Tiofanat metylowy - substancja, która cieszy się od lat uznaniem za swoją skuteczność w zwalczaniu dziesiątek chorób grzybowych. Występuję między innymi w popularnym preparacie Topsin (oraz jego odpowiednikach). Jego spektrum działania jest bardzo imponujące, bo obejmuje ponad 120 chorób grzybowych występujących na roślinach doniczkowych i ogrodowych. Środek ten występuje w postaci zawiesiny do rozcieńczania wodą i zastosowania w postaciu oprysku. Oprysk wykonujemy zawsze zgodnie z zaleceniami producenta wskazanymi na etykiecie informacyjnej. Dla pełnej skuteczności zabiegu, rytuał należy powtarzać z zachowaniem odstępu 10-14 dni (w zależności od zaawansowania chroby), dwa bądź więcej razy. 2. Chlorowodorek propamokarbu - jest środkiem grzybobójczym w formie koncentra-tu do sporządzania roztworu wodnego o działaniu układowym do stosowania zapo-biegawczego i interwencyjnego. To kolejna na liście substancja o szerokim spektrum działania. Występuje w popularnym preparacie Previcur (oraz jego odpowiednikach). Sprzedawany jest w formie koncentratu do rozcieńczania wodą i zastosowania w formie oprysku bądź podlania podłoża roztworem. Poza szerokim działaniem grzy-bobójczym, wykazuje też właściwości bakteriobójcze i sterylizujące. Kurację przepro-wadzamy zgodnie z instrukcjami producenta. Zabieg warto powtórzyć co najmniej dwukrotnie zachowując odstęp 15 dni. 3. Tetrakonazol - jest środkiem grzybobójczym w formie koncentratu do sporządzania roztworu wodnego o działaniu układowym do stosowania zapobiegawczego i inter-wencyjnego. Znajdziemy go w popularnym preparacie Domark (oraz jego odpowied-nikach). Największą skuteczność wykazuje w walce z plamistościami liści o podłożu grzybowym, mączniakiem prawdziwym oraz pleśniami. Jest także skutecznym środ-kiem do zwalczania pleśni w podłożu. Jak w przypadku wszystkich preparatów, należy stosować go zgodnie z zaleceniami producenta. Zabieg z użyciem preparatu warto powtórzyć z zachowaniem odstępu 7-10 dni.
W czasach, w których należy kłaść szczególny nacisk na ekologię oraz szeroko pojętą ochronę środowiska, warto rozważyć użycie biologicznych środków ochrony roślin. Na rynku pojawia się ich coraz więcej, a ich skuteczność jest coraz lepsza. Pamiętaj! Nie wszystkie choroby roślin wymagają stosowania silnych środków chemicznych, które nie są obojętne dla naszego zdrowia i środowiska naturalnego. Natura wypracowała wiele systemów samoobrony. Warto korzystać z jej darów! 1. Polyversum WP - środek biologicznej ochrony roślin działający na większość chorób grzybowych. Produkt zawiera żywy organizm chroniący przed chorobami grzybowymi strefę korzeniową i nadziemną roślin. Ten organizm to niepatogeniczny grzyb Pythium oligandrum. Jest on pasożytem żerującym na szkodliwych grzybach, lecz sam nie jest szkodliwy dla roślin. Preparat stosujemy zgodnie z zaleceniami producenta. Wymaga on odpowiedniego przygotowania przed zastosowaniem. Odpowiednią do zaleceń porcję produktu należy rozpuścić w letniej wodzie (100ml na 5g preparatu) i odstawić tak przygotowany roztwór na godzinę. Jest to proces konieczny do aktywowania Pythium oligandrum i jego namnożenia w roztworze. Po godzine, powstałą w ten sposób zawiesinę należy zlać do konewki bądź opryskiwacza i rozcieńczyć brakującą (zgodnie z instrukcjami producenta) ilością wody. Preparat ten jest bardzo skuteczny, a co naj-ważniejsze zapewnia długą ochronę roślin. Pożyteczny grzyb namnaża się w podłożu oraz na powierzchni roślin stanowiąc naturalną barierę dla grzybów patogenicznych. Pamiętaj! Preparat ten to żywy organizm grzybowy, nie można więc w okresie jego stosowania korzystać z innych fungicydów. Mogą mieć one niekorzystny wpływ na Pythium oligandrum doprowadzając do jego dezaktywacji. 2. Biosept - naturalny środek bazujący na wyciągu z owoców grejpfruta. Wykazuje właściwości grzybobójcze, bakteriobójcze oraz sterylizujące. Wspomaga naturalną odporność roślin. Jest środkiem, którego nie polecam na silne inwazje. Sprawdzi się natomiast jako forma biologicznej bariery i prewencji po zakończonej kuracji innymi środkami. Biosept (oraz inne preparaty bazujące na wyciągu z grejpfruta) działają także jako stymulator wzrostu roślin. Środek stosujemy poprzez podanie dolistne w formie oprysku.
Dowiedz się więcej na temat roślin domowych, a także ich uprawy i pielęgnacji